Deklarata e forte e historianes Eleni Kocaqi:
"Qeverria ti jape ze faktorit polotik çam perball Greqise"

E ftuar ne nje nga mediat njohura te televizionit shqipetare historiania Eleni Kocaqi ngre zerin per problemin çam mbi qeverine shqipetare e cila ka vite qe hesht dhe nuk po ben asgje per kete çeshtje.

Ajo shprehet se ne kemi nje problem shume te madh me shtetin tone i cili nuk i ben te ditur shtetit Grek problematikat qe ai ka me Shqiperine.
Populli ne Greqi eshte mesuar sikur Shqiperia i ka marre teritor, Maqedonia, Turqia, Bullgaria i ka marre teritor dhe nuk i thuhet se para 200 vjetesh nuk kishte nje komb grek,
nje shtet grek.
Ketu kemi nje problem çam qe nuk eshte ne zgjidhje.
Ti ke nje problem çam dhe arvanitas ta cosh ne BE.
Ke problemin çam qe u eshte ber genocid.
Ajo insiston me bindje te plote se qeveria Shqipetare duhet ti japi ze faktorit politik çam perball Greqise. Ne nuk kemi reciprocitet mes shtetit fshinje.
Sepse ne kemi dhe njohim minoritenin grek ne shqiperi, kemi shkolla greke ne Shqiperi nderkohe qe nuk njihen çamet dhe arvanit ne greqi e as per emigrantet shqipetar nuk ka shkolla shqipe ne Greqi. Nderkohe qe ne kemi lejuar varrezat e ushtareve grek ne shqiperi, ata nuk lejojne varrezat e çameve ne greqi. Ne nuk kemi reciprocitet dhe ky eshte faji i shtetit shqipetar qe nuk ngre zerin perball shtetit Grek!

17.11.2018
Zëri i Çamërisë

Raportet e Parlamentit Europian mbi çështjen Çame
31 tetor, 2018.

Një rezolutë që bën thirrje qeverisë shqiptare për të korrigjuar një masë diskriminuese që synon komunitetin çame është botuar në një raport të Komisionit të Punëve të Jashtme (AFET) të Parlamentit Europian.

Diskriminimi i vazhdueshëm kundër popullit çame është një shqetësim i madh për presidentin e Republikes se Çamerise z. Festim Lato. Një shkelje e qartë e të drejtave të njeriut të popullit çame është refuzimi i policisë kufitare greke për të lejuar qytetarët çame që kanë lindur në Çamëri për të kaluar kufirin. Kjo çështje e të drejtave të njeriut shkakton shumë pikëllim për Çamët e moshuar që nuk janë në gjendje të vizitojnë vendet e tyre të lindjes.

Më 20 shkurt 2018, një grup tridhjetë çamësh të moshuar, të lindur në Çamëri, u përpoqën të kalonin kufirin grek, por iu mohua hyrja. Kjo është për shkak të faktit se qeveria greke përdor argumentin se pasaportat e njerëzve me shtetësi shqiptare që kanë lindur në Çamëri duhet të specifikojnë në mënyrë specifike se vendi i tyre i lindjes ishte Greqia. Shumica e pasaportave të njerëzve të lindur në Çamëri janë dokumente plotësisht të vlefshme me të cilat ata mund të udhëtojnë në të gjitha vendet në zonën Shengen, përveç Greqisë.

Qeveria shqiptare gjithashtu nuk është mbështetëse e komunitetit Çam, nga njëra anë duke u përndjekur ndaj presionit grek që ta njohë Çamërinë si greke, siç mund të shihet nga zbatimi i ligjit të pasaportave 2014, dhe nga ana tjetër nuk i zbatojnë siç duhet këto rregulla për njerëzit e çamëve duke mos shpërndarë dokumentet e duhura. Një shpjegim i detajuar, si dhe lidhje me dokumentet zyrtare të qeverisë.

Pas kësaj shkeljeje të qartë të të drejtave të njeriut, presidenti Festim Lato vendosi të përpiqet të gjejë mjetet politike dhe ligjore për të adresuar çështjen dhe ta zgjidhë atë sa më parë.

Një strategji ka qenë për ta adresuar atë në Parlamentin Europian. Që nga shkurti i vitit 2018, Presidenti Festim Lato ka takuar shumë parlamentarë, të cilët janë anëtarë të komitetit të punëve të jashtme (AFET) me kërkesë specifike për të ndihmuar në zgjidhjen e kësaj çështjeje të të drejtave të njeriut. Për fat të mirë, ka pasur disa deputetë të Parlamentit Europian të cilët ishin shumë të hapur për të ndihmuar në zgjidhjen e çështjes.

Disa anëtarë kryesorë të komitetit të punëve të jashtme të Parlamentit Evropian hartuan një rezolutë që i bën thirrje qeverisë shqiptare që të zgjidhë këtë çështje dhe t'u sigurojë njerëzve të Çamëve të drejtat e njëjta me të gjithë evropianët e tjerë. Kjo rezolutë u përfshi në raportin e amendamenteve nga eurodeputeti Knut FLECKENSTEIN, i cili është raportues për Shqipërinë dhe prodhon çdo vit një raport mbi progresin e Shqipërisë në zbatimin e vlerave evropiane.

Rezoluta thotë si vijon:

"Përsërit rëndësinë e lirisë së lëvizjes së shtetasve shqiptarë në vendet e BE-së; i bën thirrje Qeverisë që të sigurojë që shtetasit shqiptarë të lindur në Greqi, me pasaportë të vlefshme shqiptare, të kalojnë kufirin greko-albanian pa ndonjë kufizim; bën thirrje, pra, për Qeverinë të azhurnojë pasaportat e atyre qytetarëve duke zëvendësuar si vendlindje emrin e fshatit / qytetit me emrin e vendit; "

Presidenti Festim Lato është mirënjohës për të gjithë anëtarët e komisionit të punëve të jashtme që mbështesin rezolutën. Falënderimi i veçantë i takon deputetëve Monica MACOVEI dhe z. Ivan JAKOVČIĆ, i cili propozoi që të përfshijë rezolutën për të trajtuar shkeljen e të drejtave të njeriut të popullit çame në raportin e amendamenteve.

Presidenti Festim Lato shpreson që çamët e moshuar që nuk lejohen të kalojnë kufirin grek do të përfitojnë së shpejti nga presioni ndërkombëtar dhe do të lejohen lirinë e lëvizjes për të vizituar vendet e lindjes dhe fëmijërisë së tyre.

Festimet dyvjeçare të pavarësisë së Republikës së Çamërisë

30 tetori është një datë e rëndësishme për popullin çam. Është data e themelimit të Republikës së Çamërisë. Sot, 30 tetor 2018, shënon përvjetorin e dytë të shpalljes së pavarësisë dhe prandaj është një tjetër moment historik në historinë e Çamërisë.

Që nga shpallja e saj në vitin 2016, presidenti i Çamërisë dhe këshilltarët dhe partnerët e tij të qeverisë kanë nxjerrë një numër të madh shërbimesh qeveritare dhe kanë filluar aktivitete të shumta politike ndërkombëtare.

Ditën e dytë të shpalljes së pavarësisë u festua në shumë vende ku banojnë banorët e Çamëve. Kishte parada në qytete të ndryshme në Shqipëri dhe Kosovë dhe ngjarja kryesore në Holandë, në të cilën presidenti drejtoi drejtpërdrejt popullin e tij, u transmetua drejtpërdrejt dhe shihej nga një pjesë e madhe e komunitetit Çam.
Presidenti, ndihmësit e tij dhe zyrtarët qeveritarë gjithashtu shpesh vizituan Parlamentin Europian dhe morën pjesë në takime dhe konferenca kur ishte e dobishme për marrjen e çështjes çame në axhendën politike. Presidenti është personi i parë që publikisht e ngre çështjen çame në Parlamentin Evropian dhe ishte në gjendje të merrte një rezolutë në një raport nga Parlamenti Evropian.

Presidenti udhëton shpesh në shumë kryeqytete evropiane për të kërkuar mbështetje dhe në vitin e kaluar ka zgjeruar rrjetin e tij politik ndërkombëtar në mënyrë eksponenciale.

Për më tepër, ka pasur një kontakt intensiv me Komisionin Evropian lidhur me çështjen çame. Ajo mori rëndësi nga nisja e Strategjisë së Ballkanit Perëndimor të Komisionit Europian në shkurt të vitit 2018. Presidenti u takua edhe me Komisionerin Johannes Hahn dhe nënkryetarin Frans Timmermans.

Presidenti Festim Lato dhe folësit e ndryshëm përshkruan gjithashtu aktivitetet e planifikuara të Republikës së Çamërisë, si dhe vizionin e madh për popullin Çame që të jetojnë në paqe dhe liri në Çamëri.

Folës të ndryshëm përfshinin kryeministrin Ali Aliu, autorin Rrustem Geçi, akademiken e mirënjohur Elena Koçaci, historianin Koço Danaj, përfaqësuesin e rajonit të Preshevës Redzep Abazi, përfaqësuesin e UNPO Lucia Parucci dhe Diplomatin dhe ndihmësin e presidentit Jeroen Zandberg.

Pas fjalimeve të ndryshme, presidenti Festim Lato dhe kryeministri Ali Aliu inspektuan një ekip të rebelëve të UÇÇ-së në një ceremoni zyrtare ushtarake, e cila përfundoi ngjarjen e suksesshme.

Presidenti Festim Lato viziton Izraelin në tetor 26, 2018

Gjatë një vizite tre-ditore në Izrael, presidenti Festim Lato shkoi në Knesset (Parlamenti izraelit) dhe u takua me një numër të zyrtarëve izraelitë. Qëllimi i vizitës ishte informimi i liderëve kryesorë politikë, fetarë, biznes dhe komunitet në lidhje me situatën e komunitetit Çam dhe për të marrë mbështetje për zgjidhjen e saj.
Gjatë takimeve të tij në Jeruzalem dhe Tel Aviv në javën e katërt të tetorit 2018, presidenti shpjegoi situatën gjendjen e të drejtave të njeriut të popullit Çam, si dhe aktivitetet politike që Republika e Çamërisë po zbaton për të promovuar mirëqenien e komunitetit Çam. Për më tepër, u diskutua potenciali i madh ekonomik i Çamërisë si dhe qytetarëve të saj u diskutua. Me udhëheqjen e duhur, si dhe me mbështetjen ndërkombëtare
mund të bëhet një pjesë e suksesshme dhe e begatë e Evropës. Vizita e përforcoi dhe zgjeroi rrjetin e presidentëve rrjeti i liderëve me influencë izraelite dhe çifute në mbarë botën.
Izraeli është një vend i sigurt, i suksesshëm dhe demokratik i cili është në gjendje të promovojë interesat dhe dhe mirëqenien e popullsisë izraelite. Izraeli është gjithashtu një shembull për Republikën e Çamërisë në një Populli hebre ka një histori të vjetër të persekutimit dhe është dëbuar nga atdheu i tyre tradicional pothuajse dy mijë vjet më parë. Më shumë se njëqind vjet më parë disa liderë hebrenj patën një ëndërr që njerëzit e tyre
për t'u kthyer në vendin e premtuar dhe pavarësisht vështirësive të shumta, shteti i Izraelit si atdhe i hebrenjve në vitin 1948 dhe shumë njerëz mund të ktheheshin në vendet e tyre stërgjyshore. Çamëria është atdheu i popullit Çame nga i cili u dëbuan. Nëpërmjet veprimit të përkushtuar politik të presidentit
Veprimi politik i përkushtuar i Festim Lato, shpresohet që diaspora çame në fund të fundit të jetë në gjendje të kthehet
dhe e bëjnë Çamërinë një fener të shndritshëm për botën dhe një strehë e sigurt për njerëzit çame.
Presidenti Festim Lato vizitoi Izraelin me njohuri se vendi po bëhet gjithnjë e më i rëndësishëm në Ballkanin jugor.

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka takuar homologët e tij të Qipros dhe Greqisë në disa raste gjatë vitit të kaluar si pjese e tubacionit të planifikuar Lindje-Med. Ky tubacion do të lidhë fushat e gazit në ujërat territoriale të Izraelit me Europa Perëndimore. Tubacioni do të kalojë përmes (ujërat e) Qipros dhe Greqisë dhe do të mbizotërojë në Çamëri.

Nga Çamëria tubacioni do të shkojë në Italinë jugore ku do të lidhet me infrastrukturën ekzistuese evropiane infrastrukturën e naftës dhe gazit. Prandaj, situata e Çamërisë është bërë një çështje e madhe gjeostrategjike.
Një mundësi e rëndësishme që presidenti do të shndërrohet në një pasuri për popullin çame.
Zgjerimi i rrjetit

Gjatë vizitës së tij në Izrael, presidenti ishte në gjendje të informonte drejtuesit politikë dhe të biznesit për mundësitë që mund të ofrojë Republika e Çamërisë. Disa organizata dhe persona ranë dakord për shkallë të ndryshme bashkëpunimi dhe partneriteti.

Së fundi, presidenti Festim Lato u takua gjithashtu me izraelitët që gjurmojnë origjinën e tyre në Shqipëri dhe Greqi, ku një diasporë e madhe judenj jetonte.

Mbështetja në rritje për Çamërinë, që vjen nga Izraeli dhe udhëheqësit ndërkombëtarë hebrenj, është një burim jetësor i shpresës dhe i frymëzimit që Çam nuk do të jetë më viktimë, por do të ketë të ardhme në duart e veta.