Më 8 shkurt 2018, Qendra për Studime të Politikave Evropiane dhe z. Maciej Popowski, Zëvendës Drejtor i Përgjithshëm për Negocimet e Lagjes dhe Zgjerimit të Komisionit Evropian, ftuan përfaqësuesit e institucioneve ndërkombëtare për diskutimin e parë publik pas prezantimit të Dokumentit të Strategjisë për Bisedimet e pranimit me Ballkanin Perëndimor.
Gjithashtu, u ftua edhe presidenti i Republikës së Çamërisë, Festim Lato, i cili ofroi një mundësi për të informuar Zëvendës Drejtorin e
Përgjithshëm dhe pjesëmarrësit e tjerë të çështjes Çame.
Në takim, Zëvendësdrejtori i Përgjithshëm shpjegoi pikëpamjet e Komisionit dhe dha një pasqyrë të hapave të ndërmarrë për të ardhur në këtë strategji të re. Kjo kornizë e re ofron një nxitje për aplikantët për të reformuar dhe për të përmbushur standardet e BE. Kjo u jep atyre një mundësi dhe perspektivë të mirëfilltë për t'u bashkuar me BE, pa vendosur një afat të përcaktuar kohor kur një aplikant mund të bëhet anëtar i ri. Në strategjinë e paraqitur më 6 shkurt 2018, Komisioni bëri një deklaratë të qartë se BE nuk do të pranojë anëtarë të rinj që kanë probleme të pazgjidhura dhe të vazhdueshme me fqinjët e tyre. Një sfidë e madhe për Çamërinë është fakti se çështja çame është e pazgjidhur për shkak të pozitës politike të një shteti anëtar të BE-së, përkatësisht Greqisë, dhe jo një aspirante, Shqipërisë. Në këtë kuptim Çështja çame është shumë e krahasueshme me çështjen e Maqedonisë. Greqia ka bllokuar bisedimet e pranimit me IRJM-në për shumë vite me qëllim që ta parandalojë atë nga miratimi i emrit Maqedoni dhe duke pretenduar kështu një pjesë të trashëgimisë historike ekskluzive të perceptuar greke. Situata e Kosovës është një shembull tjetër, ku disa vende, si Spanja, nuk e njohin pavarësinë e saj nga frika se kjo do të bëhet shembull për grupet separatiste në vendin e tyre. Kjo temë u ngrit edhe në diskutimet me Zëvendës Drejtorin e Përgjithshëm. Pas pyetjes se cili do të jetë roli i BE-së në rastin e Çamërisë dhe përplasjen e interesave midis Shqipërisë kërkuese dhe Shtetit Anëtar të themeluar Greqi, janë parashtruar disa përgjigje; disa diplomatike më shumë se të tjerët. Një përfaqësues nga një organizatë greke komentoi se nuk ishte për grekët të zgjidhnin çështjen çame, por se ishte për Çamin që të ofronte falje për mos qëndrim nga grekët. Përsëritja e tregimit të pasaktësive historike që qeveritë vijuese greke kanë përdorur për të mohuar komunitetin Çam të drejtat e tyre si viktima të padrejtësisë.
Një pozitë ekstreme që është marrë është se BE ka një detyrim për të ndjekur Shtetin Anëtar. Kjo do të thotë se cilido nga 27 vendet e BE-së mund të thotë se ata nuk do të pranojnë hapjen e negociatave derisa pikëpamjet e tyre të zbatohen plotësisht nga shteti kërkues, edhe nëse ato janë të paarsyeshme dhe jo në interes të BE-së në tërësi. Një pozicion tjetër merr një qasje më bashkëpunuese. Çfarë do të thotë BE? Ka një kompromis në tavolinë dhe ju duhet ta pranoni atë?
Pozita e Çamës është se është obligim i Shteteve Anëtare, Shteteve Aplikante dhe BE të punojnë drejt një kornize në Ballkan dhe vende të tjera që bëjnë drejtësi për të gjitha kombet dhe popujt dhe që bazohen në vlerat evropiane të të drejtave të njeriut, demokracia, sundimi i ligjit dhe pranimi i të drejtave të pakicave.
Sfida të rëndësishme për Komisionin do të jetë gjetja e një mënyre për të balancuar interesat e Shteteve të ndryshme Anëtare, Shteteve Aplikante dhe mbledhjen e vlerave që përbëjnë strukturën thelbësore të Bashkimit. Për më tepër, Komisioni gjithashtu duhet t'i kushtojë vëmendje kërcënimeve gjeopolitike dhe mundësive që vazhdojnë në luftën për të mbajtur Ballkanin brenda familjes evropiane. Çështja Çame është një nga çështjet kryesore të pazgjidhura në Ballkanin Perëndimor dhe pa dyshim do të jetë një temë në negociatat e ardhshme ndërmjet aktorëve të ndryshëm politik.
No comments:
Post a Comment